POWSZECHNY SYSTEM PRZESIEWOWYCH
BADAN SŁUCHU "SŁYSZĘ..."

Wiadomo, iż zaburzenia słuchu u dziecka w okresie rozwojowym wpływają w pierwszej kolejności na zdolność przyswajana przez nie języka, a ten fakt z kolei pociąga za sobą ograniczenia w nabywaniu kompetencji komunikacyjnej i poznawczej. Tymczasem dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, a także młodzież są nieustannie narażone na utratę słuchu, istnieje bowiem wiele potencjalnych czynników mogących spowodować tego typu uszkodzenia - m.in. choroby wirusowe, stany zapalne, a także hałas (również z urządzeń wzmacniających dźwięki).

Dzisiaj nie ulega wątpliwości, że już lekkie ubytki słuchu (20 - 40 dB), trwające dłuższy czas mają znaczny, niekorzystny wpływ na osiągnięcia szkolne uczniów. Wady takie uniemożliwiają bowiem korzystanie w pełni z przekazywanej słownie wiedzy, mają wpływ na naukę czytania i pisania, w szczególności na naukę języków obcych. Dziecko może mieć trudności w rozumieniu cichej mowy z większej odległości. Przy nieco głębszych zaburzeniach nawet słyszenie i rozumienie wypowiedzeń z odległości ponad metra może sprawiać trudności. Oznacza to, że w klasie szkolnej dziecku może w czasie dyskusji umykać nawet do 50% wypowiedzi wówczas, gdy koledzy nie mówią wystarczająco głośno, a na dodatek uczeń z problemem słyszenia nie może patrzeć na twarze mówiących. Nie dotrą do ucznia, także rozmaite informacje wypowiadane w różnych momentach zajęć szkolnych, zwłaszcza pod koniec lekcji, gdy obniżona jest uwaga dziecka i zwiększa się hałas w pomieszczeniu klasowym. Zależnie od konkretnych cech zaburzeń słuchu uczeń może prezentować różnego rodzaju zaburzenia w artykulacji. Wszystko to prawdopodobnie będzie wpływać na stan emocjonalny dziecka i koncentrację uwagi. Podobny wpływ mogą mieć również jednostronne uszkodzenia narządu słuchu.

Jest rzeczą wiadomą, że deficyty wymowy będące efektem wad słuchu mogą rzutować na osiągnięcia szkolne ucznia. Dziecko z nieprawidłowa wymową może być nieakceptowane przez rówieśników, może niechętnie odzywać się na lekcjach, co zmniejsza znaczenie jego aktywność i obniża efekty nauczania. Może również mieć trudności w nauce czytania - z powodu niewłaściwej wymowy. Ograniczenia w tym zakresie znacznie wpływają na rozwój poznawczy dziecka i mogą je zniechęcać do korzystania z bogactwa wiedzy zawartego w tekstach pisanych.

Dzieci będące w grupie osób z nieprawidłowymi wynikami testu przesiewowego miały obniżoną zdolność słuchową analizy i syntezy głoskowej co miało znaczący wpływ na opanowanie umiejętności czytania i pisania. W tych przypadkach dziecko może mieć znaczne trudności w przyswajaniu wiedzy. Obniżona sprawność czytania i pisania może mieć charakter dysleksji lub dysortografii. Dziecko , mówiąc w uproszczeniu tak pisze i czyta jak słyszy. A często w nienajlepszych warunkach klasowych (hałas, zła akustyka pomieszczeń, znaczne oddalenie od nauczyciela) nawet niewielki niedosłuch może znacznie ograniczać u dziecka percepcję dźwięków mowy - szczególnie jeśli jest to niedosłuch odbiorczy, który w pierwszej kolejności uniemożliwia różnicowanie głosek dentalizowanych (s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć dź). Wiemy, że są to głoski również trudne artykulacyjnie, a także sprawiają kłopoty ortograficzne (dwuznaki, zmiekczenia itp.).

Trudności fonetyczne prowadzą w dalszej kolejności do problemów w opanowaniu słownictwa (leksyki) i gramatyki (syntaktyki). W języku polskim, trudności wynikające z gorszej percepcji słuchowej mają poważne konsekwencje - wygłos (końcowa część wyrazu) jest bowiem gorzej odbierany słuchowo, a przecież końcówki wyrazu mają w języku polskim istotne znaczenie gramatyczne. Musimy pamiętać o tym, że znajomość języka nie tylko warunkuje możliwości komunikowania się, ale przede wszystkim warunkuje myślenie. Nie ma myślenia bez języka, nie ma zatem rozwoju poznawczego bez rozwoju językowego. Dlatego wszelkie ograniczenia rozwoju językowego mają znaczące konsekwencje dla rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym i szkolnym.

Należy podkreślić jeszcze raz, że ochrona słuchu dziecka powinna mieć charakter priorytetowy.

Dlatego też opracowano w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu w ramach umowy z Ministerstwem Edukacji Narodowej i Sportu "Powszechny System Przesiewowych Badań Słuchu - SŁYSZĘ...".

Zasadą multimedialnych przesiewowych testów słuchowych "SŁYSZĘ" jest sprawdzanie rozumienia dźwięków mowy podanych w różnej formie. Dla każdej badanej osoby po zakończeniu testu system analizuje wyniki. Na podstawie ilości błędnych odpowiedzi automatycznie podejmowana jest decyzja: czy dana osoba słyszy normalnie, czy też może mieć problemy ze słuchem i powinna zostać skierowana na dokładne badanie audiologiczne do ośrodków audiologicznych.

Przesiewowe badania słuchu w Szkole podstawowej im. J. Korczaka odbywać się będą w poniedziałki ( od 15.11.2004 r.) od godziny 9.50 do 13.45. Następnie do godziny 15.30 prowadzona będzie terapia logopedyczna. We wtorki badanie słuchu odbywać się będzie w godzinach: 12.00 - 14. 35. Następnie do godziny 16 odbywać się będzie terapia logopedyczna. Badanie przeprowadzane będzie w szkolnym gabinecie logopedycznym - nr 15a.

 

 LOGOPEDA
mgr Mariola Świderska - Kulka