CZYTALIŚMY LALKĘ
BOLESŁAWA PRUSA
5 września 2015 roku odbyła się 4.
edycja ogólnopolskiej akcji Narodowe Czytanie, w której wzięli
udział uczniowie naszej szkoły. Do głośnego czytania należy się
odpowiednio przygotować. Nauczycielki (p. Ilona Paciorek i p.
Renata Frach) postanowiły zapoznać dzieci z lekturą przeznaczoną
do czytania. Znając fabułę utworu łatwiej interpretować
określone partie tekstu.
Jak wytłumaczyć czwartoklasiście wymowę powieści, która w tym
roku została zaproponowana do głośnego czytania w ramach
ogólnopolskiej akcji? Lalka – łatwo można zdefiniować ten
przedmiot. Piękna zabawka, którą bawią się głównie małe
dziewczynki. Ta najprostsza definicja stanowi jedynie punkt
wyjścia do zinterpretowania tytułu utworu Bolesława Prusa (autor
wyjaśniał, że tytuł ma bezpośrednio odnosić się do historii
procesu między baronową a Stawską, sytuacja dotyczyła kradzieży
lalki).
Każdy utwór można interpretować dosłownie bądź metaforycznie.
Dosłowna warstwa tego dzieła odnosi się do osoby głównej
bohaterki, pięknej kobiety, która była dość chłodną postacią.
Uznałam, że w ocenie dziesięciolatka będzie to dzieło
opowiadające historię pewnego człowieka, który przestaje
racjonalnie myśleć, pozwala się uprzedmiotowić, staje się
„zabawką”, którą ktoś się bawi. Dzieci przyniosły swoje ulubione
lalki, które towarzyszyły im podczas czytania. Lalką można się
bawić, często staję się ona „przyjacielem” dziecka. Lalka ma
tylko jedną wadę : nie posiada uczuć, jest rzeczą, przedmiotem.
Zupełnie podobna do lalki staje się główna bohaterka utworu
Bolesława Prusa. Jest piękna, ale pozbawiona uczuć. Uważa, że
każdy powinien zachwycać się jej powierzchownością, ulegać jej
pięknu. Jeżeli dziecko w lalce odnajduje towarzysza zabaw to już
na tym etapie należy mu tłumaczyć, że za drugą osobę, za
przyjaciela, stajemy się odpowiedzialni.
Myślę, że o tej powieści opowiem uczniom o wiele więcej wtedy,
kiedy dorosną, będą w stanie zrozumieć, pojąć destrukcyjną siłę
niektórych ludzkich uczuć.
Dziękujemy Dyrektorowi, Pracownikom Gminnej Biblioteki
Publicznej za zaproszenie nas do wzięcia udział w tym
czytelniczym przedsięwzięciu.
Renata Frach
|