USPRAWNIANIE JĘZYKA
Język jest jednym z najważniejszych narządów mowy. Nadaje ludzkiej mowie brzmienie oraz właściwy kształt. Bez jego udziału nie jest możliwy żaden dźwięk, nawet najcichszy szept.
Celem poniższych ćwiczeń jest usprawnienie ruchliwości i elastyczności języka.
- Nagryzamy czubek języka.
- Przy szeroko otwartych ustach:
– wysuwamy wąski język mocno do przodu,
– wysuwamy szeroki język,
– oblizujemy czubkiem języka wargi – bardzo starannie!
– przesuwamy językiem po wewnętrznej stronie górnych zębów,
– przesuwamy językiem po wewnętrznej stronie dolnych zębów,
– dotykamy czubkiem języka zębów górnych, każdego po kolei,
– dotykamy czubkiem języka ostatniego zęba po prawej i po lewej stronie, na górze,
– czubkiem języka „piszemy” swoje imię na podniebieniu,
– czubkiem języka „malujemy” chmurki, krople deszczu, słońce, kwiaty, itp. na podniebieniu,
– przytrzymujemy przez kilka sekund czubek języka na podniebieniu,
– zlizujemy czubkiem języka sos czekoladowy z podniebienia,
– wysuwamy język daleko na brodę, – unosimy język w stronę nosa.
- Kląskamy.
- Naśladujemy mlaskanie.
- Śpiewamy ulubione melodie na sylabach: la, lo, lu, le.
- Wymawiamy coraz szybciej głoski: ppp, ttt, czczcz, ććć, kkk, a następnie p, t, cz, ć, k.
USPRAWNIANIE WARG
Wargi decydują w dużym stopniu o wyrazistości mówienia. Systematycznie wykonywane ćwiczenia nie tylko udoskonalą artykulację poszczególnych głosek,
ale również przyczynią się do wyrównania pewnych nieprawidłowości anatomicznych,
np. asymetrii warg.
- Parskamy.
- Górnymi siekaczami nagryzamy dolną wargę, potem: dolnymi siekaczami górną wargę.
- Cmokamy ustami.
- Wysuwamy wargi do przodu, a następnie naprzemiennie je otwieramy i zamykamy (powstaje rybi pyszczek).
- Wykonując przesadne ruchy wargi wymawiamy szybko: u-i-u-i-u-i-u-i e-u-e-u-e-u-e i-o-i-o-i-o-i-o u-łe-u-łe-u-łe.
- Nakładamy górną wargę na dolną i na odwrót.
USPRAWNIANIE PODNIEBIENIA MIĘKKIEGO
- Przy zamkniętych ustach powoli wdychamy i wydychamy powietrze przez nos.
- Nadymamy policzki, zatykając nos, po czym gwałtownie puszczamy nos.
- Ziewamy.
- Językiem wykonujemy ruchy takie jak podczas ssania cukierka.
- Wymawiamy głoskę k – wolno, następnie zwiększamy tempo.
- Chrapiemy na wdechu i wydechu przy szeroko otwartych ustach (wdech nosem, wydech ustami).
- Przenosimy kawałki papierów za pomocą słomki od napojów.
USPRAWNIANIE PRACY SZCZĘKI
Celem ćwiczeń jest wyeliminowanie szczękościsku i rozluźnienie mięśni szczęki dolnej, czyli żuchwy.
- Tuż pod uszami (w miejscu stawu skroniowo – żuchwowego) wykonujemy masaż żuchwy palcami, kolistymi ruchami.
- Naśladujemy żucie, poruszając jednocześnie wargami, policzkami oraz językiem.
- Napełniamy usta powietrzem i „płuczemy” je jak po umyciu zębów. Przesuwamy powietrze z prawej na lewą stronę i odwrotnie.
- Dolnymi zębami chwytamy górną wargę.
Opracowanie: Agnieszka Pabich
Bibliografia:
I. Michalak – Widera, „Miłe uszom dźwięki”
M. Oczkoś, „Sztuka mówienia bez bełkotania i faflunienia”
Zdjęcie – https://unsplash.com